СӨХ-ийн Төлбөрөө Төлөөгүй Тохиолдолд Авах Арга Хэмжээ
Орон сууцны нийтийн эзэмшлийн эд хөрөнгийн ашиглалт, засвар үйлчилгээг хариуцдаг Сууц Өмчлөгчдийн Холбоо (СӨХ)-ны төлбөрийг төлөх нь тухайн орон сууцанд амьдарч буй сууц өмчлөгч бүрийн хуулиар хүлээсэн үүрэг юм. Гэвч энэхүү төлбөрийг хугацаанд нь төлөөгүй тохиолдолд СӨХ-ийн зүгээс хуулийн дагуу тодорхой арга хэмжээг авах эрхтэй байдаг.
Алхам 1: СӨХ-өөс авах анхан шатны арга хэмжээ
Төлбөр хугацаандаа төлөгдөөгүй тохиолдолд СӨХ эхний ээлжид дараах алхмуудыг хийдэг:
- Сануулах, мэдэгдэх: Оршин суугчид төлбөрийн үлдэгдлийн талаар амаар болон бичгээр сануулга, мэдэгдэл хүргүүлнэ.
- Тохиролцох: Төлбөр төлөхөд хүндрэл учирсан бол төлбөрийг хэсэгчлэн төлөх, тодорхой хугацааны дараа төлөх зэргээр тохиролцохыг оролдож болно.
Эдгээр арга хэмжээ үр дүнд хүрээгүй тохиолдолд дараагийн шатны арга хэмжээ буюу шүүхэд хандах эрх нь нээгддэг.
Алхам 2: Шүүхийн журмаар төлбөр гаргуулах
СӨХ нь төлбөрөө төлөөгүй оршин суугчийн эсрэг шүүхэд нэхэмжлэл гаргаж, үүссэн өр төлбөрийг албадан гаргуулах эрхтэй.
Шүүхийн практикт оршин суугчид СӨХ-ийн үйл ажиллагаа, тухайлбал харуул хамгаалалт хангалтгүй гэх үндэслэлээр төлбөр төлөхөөс татгалзах тохиолдол гардаг. Гэвч шүүхээс үүнийг төлбөрөөс бүрэн чөлөөлөгдөх үндэслэл болохгүй гэж үзэж, төлбөрийг гаргуулахаар шийдвэрлэсэн жишээ байдаг Тогтоол #6002.
Мөн оршин суугч нь СӨХ-г хууль бусаар байгуулагдсан, үйл ажиллагаа нь хууль тогтоомж зөрчсөн гэж маргасан ч шүүхээс сууц өмчлөгч нь дундын өмчлөлийн зүйлийн ашиглалт, засвар үйлчилгээний зардлыг хариуцах үүрэгтэй гэж үзэж, төлбөрийг гаргуулсан байдаг Тогтоол #8596.
Алхам 3: Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаа
Шүүхээс нэхэмжлэлийг хангаж, оршин суугчаас төлбөрийг гаргуулахаар шийдвэрлэсэн бол Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллага уг шийдвэрийг албадан гүйцэтгэх ажиллагааг явуулна. Үүнд:
- Цалин, хөдөлмөрийн хөлснөөс суутгал хийх: Төлбөр төлөгчийн цалин, түүнтэй адилтгах бусад орлогоос тодорхой хувийг суутган төлбөрт шилжүүлнэ.
- Банкин дахь мөнгөн хөрөнгийг битүүмжлэх: Төлбөр төлөгчийн нэр дээрх банкны дансанд буй мөнгөн хөрөнгийг битүүмжилж, төлбөрийг барагдуулна.
- Эд хөрөнгийг хураах: Дээрх хөрөнгө нь төлбөрийг барагдуулахад хүрэлцэхгүй бол төлбөр төлөгчийн өмчлөлийн бусад эд хөрөнгө, тухайлбал автомашин, үл хөдлөх хөрөнгөөс төлбөрийг гаргуулдаг Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн зарим заалт Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн эсэх маргааныг хянан шийдвэрлэсэн тухай №04.
Хэрэв хуулийн этгээд (ажил олгогч) нь шийдвэр гүйцэтгэгчийн шийдвэрийн дагуу ажилтны цалингаас суутгал хийх үүргээ биелүүлээгүй бол төлбөр авагч (СӨХ) нь тухайн хуулийн этгээдээс учирсан хохирлоо нөхөн төлүүлэхээр шүүхэд нэхэмжлэх эрхтэй байдаг Шүүхийн Шийдвэр Гүйцэтгэх Тухай 121.1.
Дүгнэлт
СӨХ-ийн төлбөрийг төлөх нь орон сууц өмчлөгчийн хуулиар хүлээсэн үүрэг бөгөөд энэ үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд СӨХ нь шүүхэд хандах, улмаар шүүхийн шийдвэрийн дагуу цалин, банкны данс, эд хөрөнгөөс төлбөрийг албадан гаргуулах хүртэлх арга хэмжээг авах эрх зүйн бүрэн боломжтой юм. Иймд оршин суугчид СӨХ-тойгоо тохиролцон төлбөрөө хугацаанд нь барагдуулж байх 것이 чухал юм.